Mehmet Âkif Ersoy Kimdir?

Mehmed Ragîf, daha sonra Mehmet Âkif Ersoy (20 Aralık 1873, İstanbul - 27 Aralık 1936, İstanbul), Türk şair, veteriner hekim, öğretmen ve siyasetçidir. Mehmet Âkif Ersoy, Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) ulusal marşı olan İstiklâl Marşı'nın yazarıdır.

Mehmet Âkif Ersoy’un Yaşamı

Annesi Buhara'dan Anadolu'ya geçmiş bir ailenin kızı olan Emine Şerif Hanım; babası ise Kosova doğumlu, Fatih Camii medrese hocalarından Mehmet Tahir Efendi'dir. Babası, ona ebced hesabıyla doğum tarihini ifade eden "Ragîf" adını verdi. Fakat telaffuzu zor geldiğinden arkadaşları ve annesi ona "Âkif" ismiyle seslendi, zamanla bu ismi benimsedi.

İlk öğrenimine Fatih'te Emir Buhari Mahalle Mektebi’nde başladı. İki yıl sonra iptidai (ilkokul) bölümüne geçti ve babasından Arapça öğrenmeye başladı. Ortaöğrenimine Fatih Merkez Rüştiyesi’nde başladı (1882). Aynı zamanda Fatih Camii'nde Farsça derslerini takip etti. Mehmet Âkif, rüştiyedeki eğitimi boyunca Türkçe, Arapça, Farsça ve Fransızca dillerinde hep birinci oldu.

Rüştiyeyi bitirdikten sonra 1885'te dönemin gözde okullarından Mülkiye İdadisi’ne kaydoldu. 1888’de okulun yüksek kısmına devam etmekte iken babasını kaybetti. Ertesi yıl büyük Fatih yangınında evlerinin yanması aileyi yoksulluğa düşürdü. Babasının öğrencisi Mustafa Sıtkı aynı arsa üzerine küçük bir ev yaparak aileyi bu eve yerleştirdi.

Mehmet Âkif öncelikle meslek sahibi olmak ve yatılı okulda okumak istediği için Mülkiye İdadisi’ni bıraktı. O yıllarda yeni açılan ve ilk sivil veteriner yüksekokulu olan Ziraat ve Baytar Mektebi'ne (Tarım ve Veterinerlik Okulu) kaydoldu. Okul yıllarında spora büyük ilgi gösterdi; başta güreş ve yüzücülük olmak üzere uzun yürüyüş, koşma ve gülle atma yarışlarına katıldı; şiire olan ilgisi okulun son iki yılında arttı. Mektebin baytarlık bölümünü 1893 yılında birincilikle bitirdi. Daha sonra bu okulda Türkçe öğretmenliği yapacaktır. Resimli Gazete’de Servet-i Fünun Dergisi'nde şiirleri ve yazıları yayımlanacaktır.

II. Meşrutiyet’in büyük etkisinde kalan Âkif, arkadaşı Eşref Edip ve Ebül’ula Mardin’in çıkardığı ve ilk sayısı 27 Ağustos 1908'de yayımlanan Sırat-ı Müstakim dergisinin başyazarı oldu. Balkan Savaşı, Çanakkale Muharebeleri ve Kurtuluş Savaşı dönemlerinde çeşitli görevlerde bulunup, Balıkesir'e giderek 6 Şubat 1920 günü Zağnos Paşa Camii'nde çok heyecanlı bir hutbe verdi. Halkın beklenmedik ilgisi karşısında daha birçok yerde hutbe verdi, konuşmalar yaptı ve İstanbul'a döndü.

1921'de Ankara'da Taceddin Dergâhı'na yerleşen Mehmet Âkif, 500 lira ödül konularak açılan İstiklâl Marşı yarışmasına başta katılmadı. Millî Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi Bey'in ricası üzerine arkadaşı Hasan Basri Beyin teşvikiyle ikna oldu. Onun orduya ithaf ettiği İstiklâl Marşı, 17 Şubat günü Sırat-ı Müstakim ve Hâkimiyet-i Milliye'de yayımlandı. Hamdullah Suphi Bey tarafından mecliste okunup ayakta dinlendikten sonra 12 Mart 1921 Cumartesi günü saat 17:45'te Milli Marş olarak kabul edildi. Âkif, ödül olarak verilen 500 lirayı hayır kurumuna bağışladı.

Kurtuluş Savaşı ve zafer sonrası uzunca bir süre Mısır’da yaşayan Milli Şâirimiz Mehmet Âkif Ersoy, 17 Haziran 1936’da tedavi için İstanbul’a döndü. 27 Aralık 1936 tarihinde İstanbul’da, Beyoğlu’ndaki Mısır Apartmanı’nda vefat etti, Edirnekapı Şehitliğinde yatmaktadır. En önemli iki eseri İstiklal Marşı ve şiirlerini yedi kitap halinde topladığı Safahat’tır.

Mehmet Âkif Ersoy’un Şiirleri

Mehmet Akif Ersoy'un şiir külliyatlarında birden fazla şiir bulunmaktadır. Bu şiirler; Çanakkale Şehitlerine, Zulmü Alkışlayamam, Bir Gece, İstiklal Marşı, Birlik, Ye's, Ah O Din Nerde, Cenk Şarkısı, Canan Yurdu, Çocuklara, Bülbül, Hüsran, Ordunun Duası Ahiret Yolu, Bayram, Haya Sıyrılmış İnmiş, Kıssadan Hisse, Durmayalım, Duygusuz Olmak, Birlik Bağı, Fatih Camii, Ahlakımız Yükselmedi ve Eser şeklinde sıralanmaktadır.

Mehmet Âkif Ersoy Eserleri

* Safahat – 1911.

* Süleymaniye Kürsüsünde – 1912.

* Hakkın Sesleri – 1913.

* Fatih Kürsüsünde – 1914. 

* Hatıralar – 1917.

* Asım – 1924.

* Gölgeler – 1933.

SAFAHAT: Mehmet Akif Ersoy'un tüm şiirlerini bir arada bulundurduğu bir şiir külliyatıdır. Safahat'ın içerisinde yedi kitaplık şiirler bulunur. Toplamda 11.240 mısralık 108 şiirden oluşur. Safahat'ın bölümleri ise aşağıda sıralanmıştır.
 
• Süleymaniye Kürsüsünde: Bu şiir külliyatının içerisinde 1002 mısradan oluşan şiirler bulunmaktadır.
• Fatih Kürsüsünde: Bu eser, bir adet şiirden oluşmaktadır. İki farklı baskıya sahip olan eser, toplamda 1692 mısradan meydana gelir.
• Hakkın Sesleri: Şiir külliyatından oluşan bu eser içerisinde 10 farklı şiir bulundurur. Toplamda 482 mısradan oluşan Hakkın Sesleri adlı kitap, üç farklı tarihte baskılanmıştır.
• Hatıralar: Eserde toplamda 10 adet şiir bulunur. Bu şiirlerin toplam mısra sayısı ise 1314 adettir.
• Asım: Yaklaşık olarak 2292 mısradan oluşan şiir külliyatının içerisinde sadece bir adet eser bulunur. Bu şiir kitabının tarihte iki farklı baskısı bulunur.
• Gölgeler: Yalnızca 1933 yılında baskıya giden Gölgeler adlı eser, bir adet şiirden oluşur. Bu şiirin mısra sayısı ise 1314 adetten oluşmaktadır.