Yapay Zeka Çocukları Tembelleştirir mi?

Yapay zeka, öğrencilerin soruları hızlı bir şekilde yanıtlamasına olanak sağlıyor.

Bazı eğitimciler AI'ın kullanımına tamamen karşıyken, kimileri de yapay zekanın etik kullanımı öğretilirse, öğrencilerin düşünce yapılarını geliştirebileceğini savunuyor.

Amerikan Psikoloji Derneği de, öğrencilerin ödevlerinde yapay zekayı bir araç olarak kullanmalarını destekliyor. Ancak bu süreçte öğrencilerin kendi düşünce ve bakış açılarını geliştirmeleri gerektiğini vurguluyor.

Yapay Zeka Eğitimi Nasıl Etkiledi?

ABD'deki New York City Eğitim Departmanı, 2023 yılında ChatGPT'yi okullarda yasakladı. Yapay zekanın, öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini olumsuz yönde etkileyebileceği ve kopya çekmeyi kolaylaştırabileceği düşüncesi yasak kararının temelini oluşturdu. Öğrencilerin kendi cihazları üzerinden AI'a ulaşmalarını engellemek zor olduğu için, yasağın etkinliği tartışmalı hale geldi ve kalıcı olmadı.

ABD'de bazı okullar özellikle ChatGPT'yi yasaklamaya devam ederken eğitimciler yapay zeka araçları eğitime nasıl entegre edilebilir sorusuna yanıt bulmaya çalışıyor.

Bazı eğitimciler, yapay zekanın tamamen yasaklanması yerine, öğrencilere bu teknolojiyi etik ve etkili bir şekilde kullanmayı öğretmenin daha faydalı olacağı görüşünü savunuyor.

Yazma ve Metin Düzenleme Becerilerini Arttırıyor

Texas Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmaya göre; yapay zekanın öğrencilerin yazma becerilerini geliştirme ve metinleri daha iyi düzenleme yeteneğini artırdığı ortaya konuyor. Ancak bu tür araçların yanlış kullanımının, eleştirel düşünmenin gelişmesini engelleyebileceğine de dikkat çekiliyor.

Eleştirel düşünme, bilginin değerlendirilmesi, analiz edilmesi ve farklı açılardan bakılmasıyla gelişiyor.

Oysa yapay zeka bu süreçleri saniyelerle sınırlı tutarak eleştirel düşüncenin devreye girmesine pek de olanak tanımıyor. Özellikle yazılı ödevler konusunda öğrencilerin çaba harcamadan sonuçlara ulaşmalarını kolaylaştırıyor. Bu durum, eğitimin "sorgulama" ve "problem çözme" boyutuna zarar verebileceği endişesini artırıyor.

Uzun vadede ise öğrencilerin "beyin fırtınası" ve "yaratıcı düşünce" becerilerini nasıl etkileyecek sorusunu gündeme taşıyor.

Yapay Zeka Eğitimde Nasıl Etkin Bir Araç Olarak Kullanılabilir?

Texas Üniversitesi'nde yapılan çalışmaya göre, yapay zeka, yalnızca dil bilgisi hatalarını düzeltmekle kalmıyor, aynı zamanda farklı yazım tarzlarını öğretip içerik düzenleme tekniklerini de öğretiyor. Örneğin, ChatGPT gibi araçlar, öğrencilere üsluplarını nasıl geliştirecekleri konusunda geri bildirim sağlıyor.

Ayrıca, öğrencileri yanlış bilgiye karşı tetikte tutarak doğruyu ve yanlışı ayırt etme becerilerini güçlendiriyor. Ayrıca AI, kişiselleştirilmiş öğrenme, otomatik değerlendirme, veri analizi, doğru bilgiye hızla ulaşma becerileriyle fark yaratıyor.

Yapay Zeka ve Kişiselleştirilmiş Öğrenme

Yapay zeka, her öğrencinin bireysel ihtiyaçlarına göre özelleştirilmiş eğitim planları sunar.

Öğrencilerin güçlü ve zayıf yönlerini analiz ederek, onlara özel kaynak ve destek sağlar. Bu, öğrencilerin kendi hızlarında ve en etkili şekilde öğrenmelerine olanak tanır.

Yapay Zeka ve Otomatik Değerlendirme

AI, öğrencilerin test ve ödevlerini hızlı ve doğru bir şekilde değerlendirir, öğretmenlerin zamanını etkili bir şekilde kullanmalarını sağlar.

Ayrıca, öğrenciler anında geri bildirim alarak, eksiklerini hızlıca tamamlayabilirler.

Yapay Zeka ve Veri Analizi

Yapay zeka, eğitim verilerini analiz ederek öğretim stratejilerini iyileştirir. Öğrencilerin öğrenme süreçleri hakkında derinlemesine bilgiler sunar ve öğretmenlere veri odaklı kararlar alabilme imkanı sağlar.

Yapay Zeka ve Doğru Bilgiye Hızla Ulaşma

Öğrencilere bilgiye hızlı ve doğru bir şekilde ulaşma imkanı sunar.

Yanlış bilgiyi hızla fark etmelerine yardımcı olur.

Erişilebilirlik

Eğitim materyallerini özel ihtiyaçları olan öğrenciler için daha erişilebilir hale getirebilir. Dil engeli veya öğrenme güçlüğü çeken öğrenciler için çeviri ve uyarlama araçları sunarak eğitimde eşitlik sağlar.

Öğrenme Analitiği

Yapay zeka, öğrencilerin öğrenme davranışlarını analiz ederek, onların hangi konularda zorlandıklarını ve hangi stratejilerin en iyi sonuçları verdiğini belirleyebilir. Bu bilgi, öğretim yöntemlerini ve müfredatı sürekli olarak iyileştirmek için kullanılabilir.

Ebeveynler ve Eğitimciler Çocukların Eleştirel Düşünme Becerilerini Nasıl Koruyabilir?

Sağlık Bilimleri Üniversitesi'nden Nöropsikolog Merve Tuğçe Doğru, ebeveynler ve eğitimciler, çocukların yapay zeka kullanırken eleştirel düşünme becerilerini kaybetmemeleri için alınabilecek önlemleri sıraladı.

Nöropsikolog Merve Tuğçe Doğru çocukların yapay zekayı sorumlu bir şekilde kullanmaları gerektiğini vurgulayarak, aksi takdirde bilgiye bu denli hızlı erişimin, çocukları derinlemesine düşünmekten uzaklaştırabileceğini söyledi.

Doğru, "Bilgiye kolay erişim sağlanması çok önemli; birçok kaynağa daha çabuk ulaşabiliyoruz. Ancak çocuklarda öz denetim, farkındalık ve doğruyu yanlıştan ayırt etme gibi becerilerin gelişimi açısından, beynin ön bölgesi olan frontal korteks tam gelişimini ergenlik döneminin sonuna kadar tamamlamadığı için, yapay zeka kullanımı bu süreçleri zorlayabilir. Bu da beyin gelişimini pasif hale getirme riski taşıyor" dedi.

Ebeveynler ve eğitimciler, çocukların eleştirel düşünme becerilerini kaybetmemeleri için şunlara dikkat edebilirler:

1- Yapay zekanın, bilgiye erişim ve yorumlama bağlamında faydalarından yararlanmak için neler yapılabileceği araştırılmalı. Çocuğa yardımcı olmak için ebeveyn ve eğitimciler bu alanda kendilerini geliştirmeli. Yapay zeka alanındaki gelişmelerden uzak kalmamalı.

2- Yapay zeka etkileşimlerine her zaman şüphecilikle yaklaşılmalı ve varsayımları sorgulanmalı. Güvenilir bilgi için; bilginin kaynaklarını doğrulamak ve bilginin doğruluğu hakkında kanıt arayışında olunması önemlidir.