Okul fobisi birden fazla nedenle ortaya çıkabilir. Okula devam etmekte aşırı zorlanma ya da devam edememe ile kendini gösteren okul fobisi, çocuğun sosyal, duygusal ve akademik gelişimi için önemli bir sorundur.

Okul Fobisi Nedir?

Okul fobisi bir diğer adıyla okul korkusu, çocuğun okula gitmek istememesi ve okula yönelik yoğun olumsuz duygular geliştirmesi durumudur. Okula gitmeme isteği ebeveynleri tarafından kabul edilmeyen çocuk, bahanelerin veya hastalıkların ardına sığınabilir. Okul reddi; çocuk, ebeveyn ve okul için oldukça zorlayıcı bir durumdur. Okula devam etmekte aşırı zorlanmak ya da edememek, çocuğun sosyal, duygusal ve akademik gelişimi için önemli bir sorundur. Okula gitmeyi reddeden öğrenci; karın ağrısı, baş dönmesi, titreme, kalp atışlarının hızlanması, terleme, baş ağrısı, sık tuvalet ihtiyacı, baygınlık, mide bulantısı, kusma gibi belirtiler sergileyebilir. Bu belirtilere öfke, depresyon ve saldırganlık da eşlik edebilir. Okul korkusu geliştiren çocukların genellikle başarı kaygısı olan, uslu, uyumlu ve aşırı onay bekleyen çocuklar olduğu gözlenmiştir.

Okul Fobisinin Nedenleri Nelerdir?

Okul fobisi birden fazla nedenle ortaya çıkabilir. En sık rastlanan nedenlerden birisi ayrılık kaygısıdır. Ayrılık kaygısı; çocuğun evden ya da evde bağlandığı kişiden ayrılmayla ilişkili olarak, gelişim düzeyine göre beklenenden fazla ve tekrarlayıcı şekilde kaygı duyması şeklinde tanımlanabilir. Bu duruma kimi zaman zorlayıcı veya travmatik yaşam olaylarına maruz kalmış çocuklarda rastlanabildiği gibi, çocuğun mizacı veya aşırı korumacı ebeveyn tutumları da etkili olabilmektedir. Çocuğun okulda akranları tarafından dışlanması, şiddet görmesi gibi deneyimler de okul korkusunu tetikleyebilir. Kimi zaman çocuğun okula gidemediği uzun bir zaman diliminin ardından da okul reddi ortaya çıkabilir. Böylesi dönemlerde çocuklar okula ve rutine geri dönüş konusunda zorlanabilir veya kaçırdığı derslerle ilgili kaygı yaşayabilir. Tüm bunların dışında ebeveynler ve öğretmenlerin gerçek dışı beklentileri de çocukta korku oluşmasına neden olabilir. Okul reddi, bir çeşit kaygı sorunudur ve bu durumu yaşayan çocuklar, kaygılarını kontrol edebilmeyi öğrendiklerinde okul reddi yavaş yavaş azalmaya başlayacaktır. Bu noktada, kaçınmak ve okula gitmemek yerine adım adım ilerlemek gerekmektedir.

Okul Fobisi İçin Ebeveynler Neler Yapabilir?

Öncelikle çocuğa okulda kendisini üzen bir şey olup olmadığı sorulabilir. Çocuk, yalnızca kendini hasta hissettiğini, okulda hoşlanmadığı bir şey olmadığını söyleyebilir. Arkadaşlar, sınıf ortamı, etkinlikler ve öğretmeni gibi konularla ilgili sohbet ederek isteksizliğinin temel nedeni anlaşılmaya çalışılabilir.


Çocuğun düzenli olarak okula gitmesi konusunda ailenin tüm bireylerinin kararlı olması önemlidir. Ne kadar uzun süre devamsızlık yapılırsa, yeniden düzenli olarak okula gitmeye başlamanın o kadar zorlaştığı unutulmamalıdır.
 

Çocuk, okula gitmediği için suçlanmamalıdır. Bu sıkıntılı durumun geçici olduğu ve başka çocuklarda da görülebildiğini anlatmak yardımcı olacaktır.



Çocuğun okulla ilgili davranış ve konuşmalarındaki değişiklik takip edilebilir. Fark edilen değişikliklerin nedenleri, günlük sohbet esnasında sorulabilir. Örneğin, sürekli anlattığı bir arkadaşı veya öğretmeni hakkında artık hiç konuşmaması gibi.

Korku, endişe gibi duyguların normal olduğunu vurgulamak, çocuğun süreç ile ilgili daha gerçekçi beklentiler geliştirmesini ve zorlandığı noktalarda ebeveynleriyle rahatça konuşabilmesini sağlayabilir.
 

Öğretmenle bilgi alışverişi ve işbirliği yapılması çözümü kolaylaştırır. Gerekli görülürse beklemeden okulun rehberlik servisine başvurulabilir.



Bazen de çocuğun okula gitmek istememesinin sebebi sadece kısa bir ara verme ihtiyacı olabilir. Böyle olduğu düşünüldüğünde çocuğun bir gününü istediği gibi geçirmesi ve dinlenmesi sağlanabilir.



Okula dönüş tarihi netleştiğinde, eski rutine dönme konusunda okul açılmadan bir hafta önce alıştırmalar yapmaya başlamak faydalı olacaktır.
 Tüm bunlara rağmen okul fobisi devam ediyorsa mutlaka uzman bir çocuk psikoloğundan destek alınmalıdır.