29 Mayıs 2024
Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Prof. Dr. Funda Gümüştaş, yaklaşan LGS, YKS gibi önemli sınavlar öncesinde yoğun sınav kaygısı yaşayan öğrenciler ile anne - babalara önemli tavsiyelerde bulundu.
Prof. Dr. Funda Gümüştaş
Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Prof. Dr. Funda Gümüştaş, YKS, LGS gibi önemli sınavlar öncesinde öğrenciler ile anne ve babalara sınav kaygısı ve belirtileriyle ilgili TRT Çocuk Ebeveyn Akademisi’ne önemli bilgiler verdi.
Prof. Dr. Gümüştaş, “Sınav kaygısı aslında hayatın çeşitli alanlarında yaşanan diğer kaygılar gibi bir çocuğun ya da ergenin yaşayabileceği doğal bir duygudur. Her çocuğun ve gencin aklına sınav ile ilgili performansıyla ilgili olumsuz düşünceleri olabilir. Sınav kaygısı baş edilemeyecek düzeyde olduğunda bazı belirtiler görülür. Olumsuz düşünceler yoğunlaştığında kaygı seviyesinin artmasına neden olur. Sınav kaygısı baş edilemeyecek düzeyde olduğunda bazı belirtiler görülür. Olumsuz düşünceler zamanla dışarıya huzursuzluk, gerginlik, kalp çarpıntısı olarak yansır” dedi.
Sınav kaygısı neden oluşur, biyolojik ve çevresel faktörlerin rolü nedir sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Gümüştaş, “Sınav kaygısı bozukluk düzeydeyse, bireyin işlevselliğini etkiliyorsa biyolojik ve çevresel faktörlere bakılmalı. Genetik faktörler de kaygı bozukluğu sebebidir. Kaygıya sebep olan diğer unsur çevresel faktörlerdir. Çocuklar kaygılı ebeveynlerini rol model aldıkları için kaygılı olabilirler” diye konuştu.
Sınav kaygısının çocuğun akademik ve sosyal yaşamını olumsuz etkileyebileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Gümüştaş, “Sınav kaygısı dikkat bozukluğuna neden olabilir. Sınav kaygısı çocukta sosyal geri çekilme ve yetersizlik hislerine neden olabilir” diye kaydetti.
Prof. Dr. Funda Gümüştaş, LGS, YKS gibi önemli sınavlar öncesinde anne ve babaların çocuğun yoğun sınav kaygısı yaşadığını nasıl anlayabileceklerini dile getirdi. Prof. Dr. Gümüştaş, “Sınava çalışmak istememe sınav kaygısının bir sonucu olabilir. Çocuk sınava çalıştığı halde beklenti kaygısı yaşayabilir. Sorumluluk sahibi ve mükemmeliyetçi çocukların sınav yaklaştıkça kaygıları daha çok artar” diye ifade etti.
Prof. Dr. Funda Gümüştaş, sınav öncesinde kaygıyı arttıran ‘ya yapamazsam ya başaramazsam’ gibi otomatik olumsuz düşüncelerin sıkça akla gelebileceğini belirterek “Olumsuz düşünceler sınav kaygısına neden olur. Bunlar zihnimin ürettiği düşüncelerdir. Düşünce ile gerçeği ayırmak kaygıyı düşürür. Olumsuz düşüncelerin yerine alternatif olarak ‘çalışırsam başarabilirim’ diye düşünmek yararlı olur” diye vurguladı.
Prof. Dr. Gümüştaş, LGS, YKS gibi önemli sınavlar öncesinde sınav kaygısıyla nasıl başa çıkılabileceğini de anlattı. Prof. Dr. Gümüştaş, “Kaygı çok doğal bir duygu. Sınavda çocuk kaygının da yanında oturmasına izin verebilir” diye konuştu.
Ebeveynlerin kendi sınav kaygılarına da dikkat etmeleri ve çocuğun başarısı için yönetmeleri gerektiğine dikkat çeken Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Prof. Dr. Gümüştaş, “Ebeveynlerin kendi kaygılarını yönetmeleri çok önemlidir. Ailenin çalışma düzenine ve sosyal yaşamına çok müdahil olması kaygıyı artırabilir. Bazen ebeveynler çocukluklarını kendi küçüklükleri gibi düşünebilirler. Çocukların farklı bireyler olduğunu unutmadan destek olmak gerekir. Sınav döneminde çocuğun rahatlatıcı aralar vermesi faydalıdır” diye konuştu.
LGS, YKS gibi önemli sınavlar öncesinde öğrencilerin neler yapması ve yapmaması gerekenler hakkında bilgi veren Prof. Dr. Gümüştaş, “Sınav yaklaştıkça ‘daha çok çalışmalıyım’ düşüncesi kaygıyı arttırır. Son günlerde ders çalışmayı planlamamakta fayda var” diye konuştu.
Prof. Dr. Gümüştaş, “Sınav gününün gecesi çocuk uyuyamayabilir. Sınav gecesi iyi uyuyamamak sınav performansını çok fazla olumsuz etkilemez. Sınav günü sınava aşırı önem vermekten kaçının. Sınava çok fazla kalabalık bir şekilde gitmeyin. Çocuğunuza kaygısını artıran sözler söylemeyin. Sınav kaygısı sınav sonrası da devam eder. Sınav sonrası birlikte bir etkinlik yapın” dedi.
Prof. Dr. Funda Gümüştaş, öğrencide hatta ebeveynde aşırı kaygı bozuklukları görülmesi halinde psikiyatrik destek alınması gerekebileceğini söyledi. Prof. Dr. Gümüştaş, psikiyatrik destek ihtiyacını anlayabilmek için, çocuğun akademik ve sosyal yaşamındaki bozulmalara dikkat etmek gerektiğini vurguladı.
Sınav kaygısı nedir, belirtileri nelerdir, Sınav kaygısını neden oluşur? Sınav kaygısı çocuğun yaşamını nasıl etkiler? Ebeveyn çocuğun sınav kaygısı yaşadığını nasıl anlar? Sınav kaygısını artıran düşüncelerle nasıl baş edilebilir? Çocuklar sınav kaygısıyla nasıl başa çıkabilir? Ebeveynler çocuklara nasıl destek olabilir? Sınav öncesi neler yapılmalıdır? Sınav günü ve sonrası neler yapılmalıdır? Sınav kaygısı için ne zaman psikiyatrik destek gereklidir?
Bu içerik ilgili uzman danışman tarafından izleyicilerimizi bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Kendinizin veya çocuğunuzun sağlığı ile ilgili her konuda, bir tıp doktoruna veya çocuk eğitimi ve psikolojisi alanında çalışan uzmanlara danışmanızı tavsiye ederiz.
Okul fobisinin ( okul kaygısı ) nedenleri ve okula uyum sürecinde ebeveynler için çözüm önerileri...
Pandemide kaygı, mutsuzluk ve depresyon belirtileri yoğunlaştı.
Koronavirüs süreci aileler için fırsata dönüşebilir.
Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Prof. Dr. Şaziye Senem Başgül, savaş çocuk için ne demektir, savaş ve işgal altında yaşamak çocuğu nasıl etkiler gibi önemli konuları TRT Çocuk Ebeveyn Akademisi’ne anlattı.