Zıt Anlamlı Türkçe Kelimeler: A’dan Z’ye En Çok Kullanılanlar
14 Ekim 2024
İlköğretim öğrencilerinin Türkçe derslerinde öğrendikleri kelimelerin başında zıt anlamlı kelimeler gelir. Zıt anlamlı kelimeleri bilmesi her çocuğun dil gelişimi için oldukça önemlidir.
Birbirine karşıt anlamları olan kelimeleri ifade eden zıt anlamlı kelimeler gerek eğitim hayatında gerekse günlük yaşantıda sıklıkla karşılaşılan sözcüklerdir. Anlama ve anlamlandırma konusunda zihin yapımızı şekillendiren zıt anlamlı kelimeler, aynı zamanda yabancı dil öğrenme becerimize de katkıda bulunur. (1) Konuşma ve anlamlandırma becerimizi geliştirebilmemiz için zıt anlamlı kelime dağarcığımızı geliştirmemiz oldukça önemlidir.
Zıt anlamlı yani karşıt kelimeler; yön gösteren, derece ifade eden, ilişkili anlamları belirten, ikili veya kutuplu kelimelere karşılık gelen sözcüklerdir. Dolayısıyla zıt anlamlı kelimeler, birbirine karşıt anlama sahip iki ayrı kelime demektir. Bu noktada önemli olan, her kelimenin zıt anlamlısının olmamasıdır. Bir kelimenin olumsuz ya da tam tersi halini ifade eden her kelime o kelimelerin zıt anlamlısı olmayabilir. Mesela; kaynar kelimesinin zıt anlamlısı soğuk sözcüğü değildir.
Günlük konuşma dilinde herkesin sıklıkla karşılaştığı zıt anlamlı kelimeler her dilde olduğu gibi, çocukların zengin Türkçe kelime bilgisine sahip olmaları açısından da önemlidir. Cümle içerisinde birbirlerinin yerine kullanıldıklarında anlam değiştirirler. Türkçede en çok kullanılan ve en bilinen zıtanlamlı kelimeleri sizin için derledik.
Türkçe dil gelişimi okul öncesi ve okul döneminde oldukça önemlidir. Zıt anlamlı kelimeler, erken çocukluk döneminde itibaren günlük dil öğreniminde önemli yer tutar ve 1. 2. 3. 4. sınıf öğrencilerine yönelik Türkçe derslerinde yoğun olarak işlenir.
Çocukların Türkçemizi doğru ve düzgün bir şekilde kullanması için oldukça fazla kelime bilmesi gerekir. Çocuklarınızla zıt anlamlı kelimelerin anlamlı üzerine konuşup, kelimelerin yazıldığı oyun kartları hazırlayarak zıt anlamlı kelime tahmin etme oyunları oynayabilir, böylece çocuğun dil gelişimine destek olabilirsiniz.
Ayrıca çocuğunuzla okuduğunuz kitaplardaki bazı kelimelerin zıt anlamlılarını da tahmin etmeye çalışabilir ve aynı kelimeleri kullanarak basit cümleler kurmaya teşvik edebilirsiniz.
TRT Çocuk Kitaplık uygulamamıza üye olarak çocuğunuz yaşına uygun kitapları okumasını sağlayabilirsiniz.
Türkçede sıkça kullanılan kelimeler ve anlamları üzerine hazırlanan Türkçe Benim Güzel Evim programımızı da birlikte izleyebilirsiniz.
A
Acemi - Usta
Acı - Tatlı
Aç - Tok
Açık - Koyu
Afacan - Uslu
Ağır - Hafif
Ak - Kara
Akıllı - Deli
Akşam – Sabah
Aktif - Pasif
Alçak - Yüksek
Alçak Gönüllü - Kibirli
Alıcı - Satıcı
Almak – Vermek
Alt - Üst
Anormal - Normal
Arka - Ön
Artı - Eksi
Ast - Üst
Aşağı - Yukarı
Atılgan - Çekingen
Aydınlık - Karanlık
Aynı - Farklı
Az - Çok
Azalmak - Çoğalmak
Azami - Asgari
B
Bağımsızlık - Tutsaklık
Barış - Savaş
Başlamak - Bitirmek
Batı - Doğu
Bekâr - Evli
Bencil - Özgecil
Beyaz - Siyah
Birinci - Sonuncu
Bolluk - Kıtlık
Borç - Alacak
Boş - Dolu
Boylam - Enlem
Bulanık - Duru
Bulanık – Berrak
Büyük - Küçük
C
Cesaret - Korkaklık
Cesur - Korkak
Cevap - Soru
Cılız - Gürbüz
Cimri - Cömert
Ç
Çabuk - Yavaş
Çalışkan - Tembel
Çarpma - Bölme
Çekmek - İtmek
Çift - Tek
Çukur - Tümsek
D
Dâhil - Hariç
Dar - Geniş
Darılmak - Barışmak
Deniz - Kara
Dert - Derman
Dik - Eğik
Dikit - Sarkıt
Doğal - Yapay
Doğru - Çarpık (Eğri)
Doğru - Yanlış
Doğu - Batı
Dolu - Boş
Donuk - Parlak
Dost - Düşman
Dur - Git
Duru - Bulanık
Düş - Gerçek
Düz - Eğri
Düzenli – Dağınık
E-F
Eksik - Fazla
El (Yabancı) - Tanıdık
Er - Geç
Erkek - Kadın
Erken - Geç
Esaret - Özgürlük
Eski - Yeni
Evet - Hayır
Fakir - Zengin
G
Galip - Mağlup
Gece - Gündüz
Geç – Erken
Geçmiş - Gelecek
Gelir - Gider
Gelmek – Gitmek
Genç - Yaşlı
Geniş - Dar
Gerçek - Sahte
Geri - İleri
Gül - Ağla
Gülmek - Ağlamak
Güzel - Çirkin
H I
Hatırlamak-Unutmak
Hayal - Gerçek
Hırçın - Uysal
Hızlı - Yavaş
Islak - Kuru
Issız - Kalabalık
İ
İç - Dış
İhtiyar - Genç
İleri - Geri
İlk - Son
İlkel – Çağdaş (Modern)
İn - Çık
İnce - Kalın
İndirim - Zam
İniş - Çıkış
İnmek – Çıkmak
İthalat - İhracat
İyi - Kötü
K
Kalabalık - Tenha
Kâr - Zarar
Kart - Körpe
Katı - Sıvı
Katı (Sert) - Yumuşak
Kaybetmek - Bulmak
Keder - Neşe
Kış - Yaz
Kıtlık - Bolluk
Kirli - Temiz
Kolay - Zor
Korkak - Cesur
Kurnaz - Saf
Kuru - Yaş
Kuzey - Güney
Küçük - Büyük
M N
Mağlubiyet - Galibiyet
Masum - Suçlu
Medeni - İlkel
Minimum - Maksimum
Nazik - Kaba
Negatif - Pozitif
Neşeli - Üzgün
O Ö P R
Ödül - Ceza
Ölü - Diri
Övmek - Yermek
Öz - Üvey
Özel - Resmî
Pahalı - Ucuz
Parlak - Mat
Perakende - Toptan
Ret - Kabul
S Ş
Sabah - Akşam
Sade - Gösterişli
Sağ - Sol
Sağlam - Çürük
Saldırı - Savunma
Savaş - Barış
Saydam - Kesif
Sert - Yumuşak
Sevimli - Sevimsiz
Sevin - Üzül
Sevinç - Üzüntü
Seyrek - Sık
Sıcak - Soğuk
Sığ - Derin
Sırt - Göğüs
Siyah - Beyaz
Soğuk - Sıcak
Sorun - Çözüm
Soyut - Somut
Sözel - Sayısal
Suçlu - Masum
Şer - Hayır
Şişman – Zayıf
T
Tatlı – Acı
Tavan - Taban
Taze - Bayat
Tekil - Çoğul
Temiz - Kirli
Tertipli - Dağınık
Toplama - Çıkarma
Tutsak - Özgür
U Ü V
Ucuz - Pahalı
Unutmak - Hatırlamak
Uslu - Yaramaz
Usta - Acemi
Uygun - Elverişsiz
Uyumak - Uyanmak
Uzak - Yakın
Uzun - Kısa
Üretici - Tüketici
Üretim - Tüketim
Üvey - Öz
Üzüntü - Mutluluk
Üzüntü - Sevinç
Var - Yok
Verimli - Kurak
Y Z
Yakın - Uzak (Irak)
Yaramaz - Uslu
Yaşlı - Genç
Yavaş - Hızlı
Yerli - Yabancı
Yokuş - İniş
Yüksek - Alçak
Zayıf - Şişman
Zengin - Fakir
Önemli Hatırlatma
Bu içerik ilgili uzman danışman tarafından izleyicilerimizi bilgilendirme amaçlı
hazırlanmıştır. Kendinizin veya çocuğunuzun sağlığı ile ilgili her konuda, bir tıp
doktoruna veya çocuk eğitimi ve psikolojisi alanında çalışan uzmanlara danışmanızı tavsiye
ederiz.