Zıt Anlamlı Türkçe Kelimeler: A’dan Z’ye En Çok Kullanılanlar

Zıt Anlamlı Türkçe Kelimeler: A’dan Z’ye En Çok Kullanılanlar

İlköğretim öğrencilerinin Türkçe derslerinde öğrendikleri kelimelerin başında zıt anlamlı kelimeler gelir. Zıt anlamlı kelimeleri bilmesi her çocuğun dil gelişimi için oldukça önemlidir.

TRT Çocuk

TRT Çocuk

Birbirine karşıt anlamları olan kelimeleri ifade eden zıt anlamlı kelimeler gerek eğitim hayatında gerekse günlük yaşantıda sıklıkla karşılaşılan sözcüklerdir. Anlama ve anlamlandırma konusunda zihin yapımızı şekillendiren zıt anlamlı kelimeler, aynı zamanda yabancı dil öğrenme becerimize de katkıda bulunur. (1) Konuşma ve anlamlandırma becerimizi geliştirebilmemiz için zıt anlamlı kelime dağarcığımızı geliştirmemiz oldukça önemlidir.

Zıt anlamlı yani karşıt kelimeler; yön gösteren, derece ifade eden, ilişkili anlamları belirten, ikili veya kutuplu kelimelere karşılık gelen sözcüklerdir. Dolayısıyla zıt anlamlı kelimeler, birbirine karşıt anlama sahip iki ayrı kelime demektir. Bu noktada önemli olan, her kelimenin zıt anlamlısının olmamasıdır. Bir kelimenin olumsuz ya da tam tersi halini ifade eden her kelime o kelimelerin zıt anlamlısı olmayabilir. Mesela; kaynar kelimesinin zıt anlamlısı soğuk sözcüğü değildir.

Günlük konuşma dilinde herkesin sıklıkla karşılaştığı zıt anlamlı kelimeler her dilde olduğu gibi, çocukların zengin Türkçe kelime bilgisine sahip olmaları açısından da önemlidir. Cümle içerisinde birbirlerinin yerine kullanıldıklarında anlam değiştirirler. Türkçede en çok kullanılan ve en bilinen zıtanlamlı kelimeleri sizin için derledik.

Türkçe dil gelişimi okul öncesi ve okul döneminde oldukça önemlidir. Zıt anlamlı kelimeler, erken çocukluk döneminde itibaren günlük dil öğreniminde önemli yer tutar ve 1. 2. 3. 4. sınıf öğrencilerine yönelik Türkçe derslerinde yoğun olarak işlenir.

Çocukların Türkçemizi doğru ve düzgün bir şekilde kullanması için oldukça fazla kelime bilmesi gerekir. Çocuklarınızla zıt anlamlı kelimelerin anlamlı üzerine konuşup, kelimelerin yazıldığı oyun kartları hazırlayarak zıt anlamlı kelime tahmin etme oyunları oynayabilir, böylece çocuğun dil gelişimine destek olabilirsiniz.

Ayrıca çocuğunuzla okuduğunuz kitaplardaki bazı kelimelerin zıt anlamlılarını da tahmin etmeye çalışabilir ve aynı kelimeleri kullanarak basit cümleler kurmaya teşvik edebilirsiniz.

TRT Çocuk Kitaplık uygulamamıza üye olarak çocuğunuz yaşına uygun kitapları okumasını sağlayabilirsiniz.

Türkçede sıkça kullanılan kelimeler ve anlamları üzerine hazırlanan Türkçe Benim Güzel Evim programımızı da birlikte izleyebilirsiniz.

A

Acemi - Usta

Acı - Tatlı

Aç - Tok

Açık - Koyu

Afacan - Uslu

Ağır - Hafif

Ak - Kara

Akıllı - Deli

Akşam – Sabah

Aktif - Pasif 

Alçak - Yüksek

Alçak Gönüllü - Kibirli

Alıcı - Satıcı

Almak – Vermek

Alt - Üst

Anormal - Normal

Arka - Ön

Artı - Eksi

Ast - Üst

Aşağı - Yukarı

Atılgan - Çekingen

Aydınlık - Karanlık

Aynı - Farklı

Az - Çok

Azalmak - Çoğalmak

Azami - Asgari

B

Bağımsızlık - Tutsaklık

Barış - Savaş

Başlamak - Bitirmek

Batı - Doğu

Bekâr - Evli

Bencil - Özgecil

Beyaz - Siyah

Birinci - Sonuncu

Bolluk - Kıtlık

Borç - Alacak 

Boş - Dolu

Boylam - Enlem

Bulanık - Duru 

Bulanık – Berrak

Büyük - Küçük

C

Cesaret - Korkaklık

Cesur - Korkak

Cevap - Soru

Cılız - Gürbüz

Cimri - Cömert

Ç

Çabuk - Yavaş

Çalışkan - Tembel

Çarpma - Bölme

Çekmek - İtmek

Çift - Tek

Çukur - Tümsek

D

Dâhil - Hariç

Dar - Geniş

Darılmak - Barışmak

Deniz - Kara

Dert - Derman

Dik - Eğik

Dikit - Sarkıt

Doğal - Yapay

Doğru - Çarpık (Eğri)

Doğru - Yanlış

Doğu - Batı

Dolu - Boş

Donuk - Parlak

Dost - Düşman

Dur - Git

Duru - Bulanık

Düş - Gerçek

Düz - Eğri

Düzenli – Dağınık

E-F

Eksik - Fazla

El (Yabancı) - Tanıdık

Er - Geç

Erkek - Kadın

Erken - Geç

Esaret - Özgürlük

Eski - Yeni

Evet - Hayır

Fakir - Zengin

G

Galip - Mağlup

Gece - Gündüz

Geç – Erken

Geçmiş - Gelecek

Gelir - Gider

Gelmek – Gitmek

Genç - Yaşlı

Geniş - Dar

Gerçek - Sahte

Geri - İleri

Gül - Ağla

Gülmek - Ağlamak

Güzel - Çirkin

H I

Hatırlamak-Unutmak

Hayal - Gerçek

Hırçın - Uysal

Hızlı - Yavaş

Islak - Kuru

Issız - Kalabalık

İ

İç - Dış

İhtiyar - Genç

İleri - Geri

İlk - Son

İlkel – Çağdaş (Modern)

İn - Çık

İnce - Kalın

İndirim - Zam

İniş - Çıkış

İnmek – Çıkmak

İthalat - İhracat

İyi - Kötü

K

Kalabalık - Tenha

Kâr - Zarar

Kart - Körpe

Katı - Sıvı

Katı (Sert) - Yumuşak

Kaybetmek - Bulmak

Keder - Neşe

Kış - Yaz

Kıtlık - Bolluk

Kirli - Temiz

Kolay - Zor

Korkak - Cesur

Kurnaz - Saf

Kuru - Yaş

Kuzey - Güney

Küçük - Büyük

M N

Mağlubiyet - Galibiyet

Masum - Suçlu

Medeni - İlkel

Minimum - Maksimum

Nazik - Kaba

Negatif - Pozitif

Neşeli - Üzgün

O Ö P R

Ödül - Ceza

Ölü - Diri

Övmek - Yermek

Öz - Üvey

Özel - Resmî

Pahalı - Ucuz

Parlak - Mat

Perakende - Toptan 

Ret - Kabul

S Ş

Sabah - Akşam

Sade - Gösterişli

Sağ - Sol

Sağlam - Çürük

Saldırı - Savunma

Savaş - Barış

Saydam - Kesif

Sert - Yumuşak

Sevimli - Sevimsiz 

Sevin - Üzül 

Sevinç - Üzüntü 

Seyrek - Sık 

Sıcak - Soğuk 

Sığ - Derin

Sırt - Göğüs 

Siyah - Beyaz 

Soğuk - Sıcak 

Sorun - Çözüm 

Soyut - Somut 

Sözel - Sayısal 

Suçlu - Masum 

Şer - Hayır 

Şişman – Zayıf

T

Tatlı – Acı 

Tavan - Taban 

Taze - Bayat 

Tekil - Çoğul 

Temiz - Kirli

Tertipli - Dağınık 

Toplama - Çıkarma 

Tutsak - Özgür

U Ü V

Ucuz - Pahalı

Unutmak - Hatırlamak 

Uslu - Yaramaz 

Usta - Acemi

Uygun - Elverişsiz

Uyumak - Uyanmak 

Uzak - Yakın 

Uzun - Kısa 

Üretici - Tüketici

Üretim - Tüketim

Üvey - Öz 

Üzüntü - Mutluluk 

Üzüntü - Sevinç

Var - Yok

Verimli - Kurak

Y Z

Yakın - Uzak (Irak) 

Yaramaz - Uslu 

Yaşlı - Genç 

Yavaş - Hızlı 

Yerli - Yabancı

Yokuş - İniş 

Yüksek - Alçak 

Zayıf - Şişman 

Zengin - Fakir

Önemli Hatırlatma

Bu içerik ilgili uzman danışman tarafından izleyicilerimizi bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Kendinizin veya çocuğunuzun sağlığı ile ilgili her konuda, bir tıp doktoruna veya çocuk eğitimi ve psikolojisi alanında çalışan uzmanlara danışmanızı tavsiye ederiz.

İlgili Makaleler