Ara Tatil Çocuğunuza İyi Gelecek!
2 Şubat 2023
Bilimsel araştırmalar kısa süreli tatillerin okul başarısı için faydalı olduğu gösteriyor.
2 Şubat 2023
Bilimsel araştırmalar kısa süreli tatillerin okul başarısı için faydalı olduğu gösteriyor.
Dr. Müge Maraşlı
Milyonlarca öğrencinin dört gözle bekledikleri ara tatil zamanı geldi. Okul sınavlarının hemen ertesine denk gelen bu 9 günlük tatil, öğrencilerin sınav dönemi sonrası yeniden enerji toplama ihtiyacını karşılayacak, öğrenciler hem dinlenme hem de eksikliklerini gözden geçirme imkanı bulacaklar. Bu dönemde öncelikle; çocukların dinlenmeye, eğlenmeye, oynamaya, ailesi ve okul dışı sosyal çevresi ile vakit geçirmeye ihtiyacı olduğu unutulmamalıdır. Dikkat edilmesi gereken noktaların başında, öğrencilerin bu ara tatilde gerçek anlamda tatil yapmaları ve dinlenmiş olarak yeni döneme başlamaları gelmelidir. Akademik başarı açısından değerlendirildiğinde ise öğrencilerin belirli dönemlerde öğretim faaliyetlerine ara vermelerinin enerji toplamalarını sağladığı, devam eden süreçte öğrenmeyi kolaylaştırdığı, dolayısıyla kısa süreli tatillerin okul başarısı için faydalı olduğu bilimsel araştırmalar sonucunda görülmektedir. Öğrencilerin ve velilerin tatil beklentisi her zaman birbiriyle uyuşmayabilir. Bu nedenle tatil programını çocukla birlikte planlamak doğru olur. Tatilin çocuğun görüş ve fikirlerinin alınarak planlanması onda “değerliyim, önemliyim” duygusunun pekişmesine katkı sağlar, “kendine güven” duygusunu da geliştirir. Çünkü tahmin edilebileceği gibi onların da kendilerine ait tatil planları vardır. Tatil planı yapmaya yaşına uygun olacak şekilde “Ara tatilde neleri yapmış olmak sana kendini iyi hissettirir?” ya da “ara tatil"de en çok neyi yapmak seni mutlu eder?” sorularını sorarak başlayabilirsiniz. Sorulara alacağınız cevaplar her zaman yapılabilir olmayabilir ama çocukla konuşarak bunları ‘yapılabilir’ seçeneklere dönüştürebilirsiniz.
Tatil dönemleri, anne ve babaların çocuklarıyla ilişki ve iletişimlerini gözden geçirmek, geliştirmek, güçlendirmek açısından da önemli bir fırsattır. Kaliteli zaman geçirmek için, zamanı doğru yönetmek önemlidir. Adı tatil de olsa günlük rutinleri fazla bozmadan bir planlama yapmaya özen gösterin. Uyku ve yemek vakitleriyle ilgili bir rutin oluşturun. Biraz geç kalkma, yatak keyfi yapma, gece biraz geç yatma gibi ufak kaçamaklara da izin verebilirsiniz. Çocuğun benzer beklentilerini öğrenip onun istediği şekilde planlama yapmanız, zaman zaman esneklik göstermeniz çocuğunuzla bağınızı daha da güçlendirir. Başarılı ve mutlu birer yetişkin olabilmeleri için çocukların akademik ve sosyal-duygusal becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmak çok önemlidir. Bu amaçla tatilde çocukların sosyal duygusal beceri eksiklerini geliştirmeye yönelik etkinliklere vakit ayırmanız gerekir. Tatilde olsa çocuklara sorumluluklar verilmeye devam edilmelidir. Aldıkları sorumlulukları yerine getirme becerilerini geliştirmek için bir iş ya da etkinliği sonuna kadar sabrederek yapabilmelerini gerektiren görevler verilmesi uygun olur. Bu ara tatiller dinlenme, eğlenme, okul dışı aktivite ve sorumlulukların yanı sıra, öğrencilerin olası öğrenme eksikliklerinin derinleşmeden ve yeni konular eklenmeden telafi edebilmesi için de bir fırsat olarak düşünülebilir. Bir haftalık bu ara tatilde, plana tekrar saatleri eklenerek çocuğun eksik kaldığı dersleri gözden geçirmesi sağlanabilir ancak bu konuda beklenti yüksek tutulmamalıdır. Sınav hazırlığı sürecinde olan 8. ve 12. sınıf öğrencilerinin ise sınav hazırlıklarını çalışma tempolarını biraz düşürerek sürdürmeleri, tatil planlarında geriye dönük tekrarlar ve soru çözümlerinin yer alması faydalı olacaktır. Yine de ara tatillerin öğrenciler için aslen dinlenmek, oyun oynamak, dönemin yoğun temposundan biraz uzaklaşmak, stresten arınmak anlamına geldiğini, dersler ve ödevler konusunda dönem içindeki performansın beklenmemesi gerektiğini de unutmayın. Tatil dönemlerinde Çocuğa sürekli “ders çalış” denmesinin, çocuğun okulun açık olduğu dönemdeki motivasyonunun azalmasına neden olabileceği göz önüne alınmalıdır.
Ebeveynler için tatil döneminde çocuklarla beraber zaman geçirmenin değeri paha biçilemez. İşte bu yüzden çocuklarla geçirilecek kaliteli zaman dilimlerinin planlanması size de iyi gelecektir. Yapılan araştırmalarda, tabiatta geçirilen zamanın çocukların bilişsel, duygusal, sosyal ve fiziksel gelişiminde önemli bir rol üstlendiği görülüyor. Bilgisayar, telefon ve tablet başında geçirilen zamanlar onların sadece iki boyutlu görme ve işitme duyularına hitap eder. Oysa tabiatta olağanüstü manzaraları, çiçekleri, yaban hayvanlarını üç boyutlu görebilir; kuşların, böceklerin, rüzgârın, suyun sesini duyabilir; diğer duyu organlarını da yaşamın içine katarak çiçeklerin, otların kokusunu içine çekebilir ve onlara dokunabilirler. Ayrıca doğada yürürken önlerine çıkan bir çalı, dik bir kaya ya da yollarını kesen bir dere gibi doğal engelleri aşmak için gösterecekleri çaba, kendilerine olan güvenlerini artırır, daha kolay odaklanmalarını sağlar, analitik düşünme becerilerini ve problem çözme yeteneklerini geliştirir. Üstelik tabiata yakın yaşamak, güzel bir manzarayı izlemek ve doğa ile temas kurmak; stres ve kaygılarını azaltır, yaratıcılıklarını kuvvetlendirir. Havaların soğuk ya da yağmurlu olmasına bakmaksızın uygun kıyafetlerle doğada zaman geçirmenizi sağlayan etkinlikleri tercih edebilirsiniz. Sergi ve müze gezileri düzenleyebilir; çocuğunuzun sanat eserlerini yakından görmesini, tarih ile bağ kurmasını sağlayabilirsiniz.
Okul döneminde fırsat bulamadığınız akraba ve dost ziyaretleri ile hem hoşça vakit geçirebilir hem de çocuğunuzun sosyal duygusal gelişimine önemli bir katkıda bulunabilirsiniz. Sağlıklı yaşam için hareket etmek önemlidir. Günlük enerji depolamak için güne çocuğunuzla birlikte egzersiz yaparak başlayabilirsiniz. Müzik her zaman ruhun gıdasıdır, kendinize iyi gelen şarkılar eşliğinde çocuğunuzla birlikte dans edebilirsiniz. Birlikte seçilen bir kitabı eş zamanlı okumak birlikte farklı dünyalara yolculuk yapmanıza ve oraları keşfetmenize yardımcı olur. Kitabı okuduktan sonra çocuğunuzla birlikte kitaptaki hikaye ve karakterler hakkında konuşun. Bu sohbet, çocuğu entelektüel açıdan geliştirirken birbirinizin düşünce yapılarını, duygularını fark etmenizi ve birbirinizi daha iyi anlamanızı sağlar.
Ara tatil çocuğun odasındaki, giysi dolabı, kütüphane, çalışma masası gibi eşyalarını düzenlemesi için de bir fırsata dönüştürülebilir. Kitap, dosya, ödev kağıdı gibi materyalleri arşivlemesine ya da geri dönüşüm için ayırmasına destek olabilirsiniz. Mutfakta farklı tatları deneyimlemek için etkinlikler düzenleyebilir, bunun için internetten farklı kültürlerin yemeklerini araştırabilirsiniz. Atık ürünlerden tasarım, resim, maket yapabilir; puzzle, kutu oyunları ile birlikte keyifli vakitler geçirebilirsiniz. Bunların yanı sıra interneti doğru ve verimli kullanma yollarını göstermenize yardımcı olacak etkinlikler de yapabilirsiniz. Mesela çocuğunuzla birlikte ortak ilgi alanlarınıza yönelik pek çok online eğitime katılabilir, eğitici ve keyifli videolar izleyebilir, sanal müze gezebilir, film, belgesel, konser veya tiyatro izleyebilir, böylece farklı kültürleri keşfedebilirsiniz. Bu tatil döneminde birlikte olmanın, birlikte zaman geçirmenin keyfini sonuna kadar sürmek sizin elinizde. Hepinize iyi tatiller…
Bu içerik ilgili uzman danışman tarafından izleyicilerimizi bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Kendinizin veya çocuğunuzun sağlığı ile ilgili her konuda, bir tıp doktoruna veya çocuk eğitimi ve psikolojisi alanında çalışan uzmanlara danışmanızı tavsiye ederiz.