Çocuklarda Mahremiyet Eğitiminde Nelere Dikkat Edilmeli?

Küçük yaştaki çocuklara mahremiyet eğitimi verilirken ayıp, yasak, günah gibi kelimeler yerine ‘mahrem’ kavramının kullanılması çocukların duygusal gelişimi için önemlidir. Çocuklara mahremiyet eğitimi, korku ve endişe yaratmadan, günlük yaşam içinde doğal olarak verilmelidir. Yetişkinlerin 4 yaşından itibaren çocuğa dokunacağı durumlarda ona nedenini açıklayarak yaklaşması, çocuğun kendi beden imgesinin oluşmasına yardımcı olur. Ebeveynlerin sevmek, öpmek, yıkamak gibi sebeplerle çocuğa isteği dışında, zorlayıcı yaklaşımlarının onun korunma reflekslerini zedeleyeceği unutulmamalıdır. Çocuklara vücutlarındaki mahrem alanlar tanıtılmalıdır. Bu alanlara sadece ihtiyaç durumlarında anne, nene, dadı gibi birincil bakım vericilerin yaklaşabileceği 2 yaşından itibaren anlatılmalıdır.

Çocuklara erken yaşlarda vücut temizliği ve giyinme gibi öz bakım becerileri kazandırılarak mahremiyetlerini korumaları kolaylaştırılmalıdır. Çocuklara ‘mahrem’ bölgeleri ile ilgili şaka yapmaktan ve onları teşhire teşvikten kaçınılmalıdır. Ebeveynler veya akrabalar çocukları severken ya da onlarla oynarken orantısız güç kullanmamalıdır. Çocuklar özellikle dış alanlarda çıplak kalmamalı, giyinme ve mahremiyet ilişkisi neden ve sonuçlarıyla çocuğa yaşına uygun bir dille anlatılmalıdır. Ebeveynler çocuklarının yanında kendi mahremiyetlerini koruyarak örnek olmalılardır. Çocukların odaları gibi kişisel alanlarına girerken haber verilerek rızaları gözetilmelidir. Çocuklara başkalarının odalarına girerken izin almaları gerektiği öğretilmelidir. Kız ve erkek kardeşlerin ilkokul çağından itibaren kişisel alanlarının olması teşvik edilmelidir. Kıyafet ve aksesuarların çocukların yaşlarına ve cinsiyetlerine uygun olmasına, giysilerinin mahrem bölgelerini ön plana çıkarmamasına dikkat edilmelidir. Çocuklara ebeveynlerinden izinsiz olarak tanıdığı veya tanımadığı kişilerle bir yere gitmemeleri ve onlardan bir şey almamaları gerektiği öğretilmelidir.

Çocuklara mahremiyetlerinin ihlal edildiği durumlarda tepki vermeleri, bağırmaları, kaçmaları veya yardım istemeleri gerektiği öğretilmelidir. Çocuklar mahremiyetlerine yönelik kendilerini rahatsız hissettikleri durumları ebeveynleriyle veya güvendikleri bir yetişkinle paylaşmaya teşvik edilmelidir. Çocukların izledikleri TV programları ve videolar, okudukları yayınlar, ziyaret ettikleri web siteleri ile kullandıkları sosyal medya platformları kontrol edilmelidir. Farklı mecralarda karşılaşabilecekleri mahremiyet ihlalleriyle ilgili bilgilendirilmelidirler. Ebeveynler çocuklarının yer aldığı görüntüleri internette herkesin erişimine açık şekilde paylaşmamalıdır. Çocuklara internette fotoğraf, isim-soyad, adres, konum gibi özel bilgileri paylaşmamaları gerektiği öğretilmelidir. Çocuklara telefon numaranız, adresiniz ile 112 gibi önemli numaralar mutlaka öğretilmelidir.