6 Eylül 2024
Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, okula başlama döneminde karşılaşılabilecek 'öğrenme ve özel öğrenme güçlüğüyle' ilgili sorularımızı yanıtladı.
TRT Çocuk
TRT Çocuk Ebeveyn Akademisi, ebeveynlerin okul döneminde çocuklarını yakından tanımasına yardımcı olmaya ve sorunlarına uzman bakış açısıyla çözümler sunmaya devam ediyor.
Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Melekoğlu, “Öğrenme nedir? Nasıl gerçekleşir?”, “Öğrenmeyi etkileyen faktörler nelerdir? Etkili öğrenme için hazırlanmış çevrenin rolü nedir?”, “Okul ve sınıf ortamı hangi özellikleri taşımalıdır?”, “Özgül öğrenme güçlüğü nedir? Nedenleri nelerdir? Ne zaman ve nasıl tespit edilir?”, “Disleksi (okuma güçlüğü), Disgrafi (yazma güçlüğü), Diskalkuli (matematik güçlüğü) nedir, ne yapılmalıdır?”, “Öğretmen ve veli çocuğun öğrenme sorunu yaşadığını nasıl anlar? Çocuğa yaklaşımları nasıl olmalı?”, “Özel öğrenmeyi desteklemek için ebeveynler ne gibi aktiviteler yapabilirler?”, “Öğrenme güçlüğü olan çocuklar normal hızda öğrenen öğrencilerle birlikte mi eğitim almalı?”, “Öğrenme güçlüğü olan bir bireyin eğitim öğretim süreçleri, meslek seçimi ve kariyer planlamasında nelere dikkat edilmeli?” gibi öğrenmeye dair önemli konular hakkında bilgiler verdi.
Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, öğrenme ve insanın öğrenme süreci hakkında bilgi verdi. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, “İnsan bilgileri doğuştan getirmez, öğrenmeye ihtiyaç duyar.” dedi.
Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, öğrenmeyi etkileyen faktörlerin başında öğrenen bireyin özelliklerinin belirleyici olduğunu söyledi. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, “Öğrenen bireyi var olduğu haliyle kabul ederiz. Etkili öğrenmede öğrenen özellikleri, öğrenme yöntemi, öğreten, öğrenme malzemesi ve öğrenme ortamı etkilidir. ” diye konuştu.
Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, çocukların etkili öğrenmelerinde hazırlanmış çevrenin rolü ile okul ve sınıf ortamının sahip olması gereken özellikleri hakkında bilgi verdi. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, “Etkileşimli ortamlar öğrenme için önemlidir. Okul ve sınıf ortamı her çocuğun ihtiyacına göre yapılandırılmalı. Sınıf ortamında çocukların olumlu davranışları da desteklenmeli. Çocuğun okul ve sınıftaki olumlu davranışları görülmezse bu davranışlar artmaz.” diye konuştu.
Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, “öğrenme güçlüğü kalıtımsal olabilir. Bu durumda ebeveyndeki öğrenme güçlüğü çocukta da görülebilir. Çocukların yaşadığı çevre de önemlidir. Okul öncesi eğitim özel öğrenme güçlüğünün tespiti ve erken giderilmesi anlamında oldukça önemlidir. Küçük yaşta ekran maruziyetinin öğrenme güçlüğüne neden olabildiği de bilinmektedir. Bu nedenle küçük yaşta aşırı ekran kullanımından uzak durulmalıdır” dedi.
Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, özel öğrenme güçlüğü olan çocuklar özellikle okul öncesi dönemde ‘fark et - müdahale et’ yaklaşımı ile tespit edilebilir. Bir çocukta özel öğrenme sorunu olabileceğini düşünen aileler, sınıf ve rehber öğretmenleriyle birlikte çalışmalı, destek almalılar. Özel öğrenme güçlünün psikolojik ve eğitsel değerlendirmesi RAM’larda gerçekleşiyor. Tıbbi tanı için ise çocuk psikiyatristine başvurmak gerekiyor” diye konuştu.
Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, disleksi - okuma güçlüğü nedir, işaretleri ve ne yapılması gerektiğini açıkladı. Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, “Özel öğrenme güçlüğü olan çocukların yüzde 80’i okuma güçlüğü yaşıyor. Disleksi birçok farklı okuma becerisini içeren bir kavramdır. Disleksi de sesleri fark edememe, ayırt edememe problemleri görülür. Okuma güçlüğü yaşayan çocuğa bireysel ve grup eğitimleri verilebilir. Akranlarla beraber birebir veya grup okumaları gerçekleştirilmesi disleksinin giderilmesi için faydalıdır.” dedi.
Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, disgrafi - yazma güçlüğü nedir, işaretleri ve ne yapılması gerektiğini anlattı. Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, “Disgrafi - yazma güçlüğü kendini yazının kötü olmasıyla gösterir. Harfleme yani harfleri eksiksiz yazma, harf arasındaki aradaki boşlukların doğru olması önemlidir. Disgrafi İki boyutta görülür. İlki mekanik boyuttur. Birbirine geçen kelimelerle kendini gösterir. Burada sorun el ve motor becerilere bağlıdır. İkinci boyut ise yazılı ifadede yani düşünceleri yazıya dökmede sorunların olmasıdır. Bu sorun oldukça önemlidir. Bazı d-b gibi harflerin yanlış yazılması görsel algı problemi olabilir ve buna dönük yapılacak eğitimlerle ortadan kalkabilir. Sadece harflerin ters yazılışına bakmak disgrafi göstergesi değildir ancak diğer sıraladığımız belirtiler varsa takip edilmesi, disgrafi açısından değerlendirilmesi gerekir.” dedi.
Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, ‘diskalkuli - matematik öğrenme güçlüğü nedir, nasıl anlaşılır ve ne yapılmalıdır’ sorusunu yanıtlayan Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, “Diskalkuli temel matematik becerilerindeki problemdir. Diskalkuli matematik kaygısı ile karıştırılmamalıdır.” dedi.
Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, “Ailelerin özel öğrenme güçlüğünü fark etmesi önemli. Özel öğrenme güçlüğü erken müdahale ile ortadan kalkabilir veya düzelebilir.” dedi.
Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, disleksi, disgrafi ve diskalkuli ile ilgili destekleyici çalışmaların çocuğun bilişsel gelişimi üzerindeki etkilerini ifade etti. Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, ailelerin özel öğrenme güçlüğü yaşayan çocuklarını hem zorlandığı hem de iyi oldukları alanlarda desteklemeleri gerektiğini vurguladı.
Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, özel öğrenme güçlüğü yaşayan öğrencilerin tipik hızda öğrenen çocuklarla eğitim almasını değerlendirdi. Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, ”Öğrenme güçlüğü yaşayan çocuklar hem bireysel hem de grup eğitimleriyle desteklenmeli. Akran ve akran gruplarıyla birlikte okuma, yazma çalışmaları yapmaları önemli.” diye belirtti.
Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, öğrenme güçlüğü olan bir bireyin eğitim öğretim süreçleri, meslek seçimi ve kariyer planlamasında nelere dikkat edilmesi gerektiği konusunda da bilgiler verdi. Prof. Dr. Macid Ayhan Melekoğlu, ”Ailelerin yaklaşım değiştirmesi gerekiyor. Çocukların yeteneklerini fark etmek ve desteklemek çok önemli. Erken müdahaleyle gerekli destekleri almalılar” diye belirtti.
Bu içerik ilgili uzman danışman tarafından izleyicilerimizi bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Kendinizin veya çocuğunuzun sağlığı ile ilgili her konuda, bir tıp doktoruna veya çocuk eğitimi ve psikolojisi alanında çalışan uzmanlara danışmanızı tavsiye ederiz.
Yakın gelecekte teknoloji ve dijital alanda popüler olması beklenen meslekler arasında yapay zeka mühendisliği, dijital içerik üreticiliği ve blockchain uzmanlığı gibi iş dalları öne çıkıyor.
YKS sonuçlarına göre bir programa kayıt hakkı kazanan adaylar, kayıt işlemlerini 19-23 Ağustos'ta yapacak, elektronik kayıtlar ise 19-21 Ağustos'ta alınacak.
Okullarda müfredat değişiyor. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) uzun süredir üzerinde çalışılan yeni müfredat taslağını kamuoyu ile paylaştı. Yeni müfredat ne zaman geçerli olacak, neler değişecek, hangi sınıflar için geçerli olacak?
Dil bölümünden mezun olanlar öğretmenlik, yazarlık ve çevirmenlik gibi en popüler dil bölümü mesleklerini yapabiliyor. Üniversitelerin dil bölümünden mezun olanların yapabileceği alternatif meslekleri derledik.